:Í ■.y·.ÍSLC* Gynaeceum^ Sine THEATRVM MVLIE- RVM, IN Q.VO PRAECIPVARVM OMNIVM PER EVROPAM IN P41IMIS, NA- tionvm, gentivm, popvlorvmave, cvivscvnq.ve dignitatis, ordinis, ftatus, conditionis, profcfsionis, ittatis, fœmineos habitus videre eft, ^RTIFICIOSISSIMIS NFNC PRIMVM figuris, ñeque vfiquani ante hac pari elegantia editis, exprejfios à I o d o c o A mano. ADDITIS AD SINGVLAS FIGVRAS SINGVLIS odofticllis Francisci Modii Brvg. OPVS CVM AD FOEMINEI SEXES COMMEND A- sioncru, iiiin in illoruni inaxinú gratlain adornafiun, qui à longinquis peregrinationihus injiituta vita ratione, ant certis alijs de canfsis exclnji, domi interim variorum populo- rum hahitu, qui est moriim indicium tacitum, deleâantur. M. D. LXXXVI. Francoforti) Jnipenfis Sigifmiindi Feyrabendifi ««Mfc > ,íi-irJ"f« -'■ a""* 'i4 Vi-ri^nâ- 4 • -Ç < V í .ii f, ^ ^ L· A·.gcS ^ ^ l-á s-'· *f \ f ;.í- . ïi'-ia:-a-f >v'-r-o;-V,-• .'y-r -^'^/•"íl.ü V¿ -if; " "' 4va , r) -f •^".S^·^r i K, t>' í^-h^^-i- ' _ t* ^■^4s:·íiS ^ ^ ^■ ft» í j5>. ï: i-■S.^S^#^Ê·í'»--' Niilw ■;*- • V -í-*^ ; Cr-,.'J ""v' *'- 1% - g^ if ^T) SERENISSIMAM ISABELLAM AVSTRIACAM GALLIAE REGÍ- nam. ESTEM QVI MORTALIVM EIVIVS AVT illiíis generis, quo hodieque vtimur, prinii fibi fecerint, ferenífsima Regina, vt inter auâores non fatis videtnr confiare, vnoquoqne ad fina' gentis nafionifve homines landem inuentionis huiusmodi trábente: ita illud extra controller- fiani ejfie opinor, priïnmn parentem adeo in pa- radi/o àdhuc cum coniuge fua diuerfantem qui- dem, fed post data legis iani tranfgrefsionem, tegmina ex arhorum folijs fihi aptajfe, donec horto illo deUciarum eieâiis, firmiora aduerfus frigoris inclementiam prafidia circumjpicere coaâus, rhenonibus, hoc est, ru- dibits ferarum, pecorumue pellibiis vti capit, qiiod baud dubie vefiunentorum in pofierum exemplar exftitii. Nam quòd Eufebiíis ait, in de praparatwne Euan- gelica, qua parte de Phœniciim rebus fcribit, Vfonem nefcio qiiem Siculum pri- mum corporibiis tegmina ex pellibus ferinis confecijfe, id verb ego ad Phœnices dum taxat pertinere fiatuo, pelliceis, vt dixi, tunicis iain multo ante ab ipfo pro- toplafio repertis, aut verins vt loqiiar, & facrofanâis voluminibus congriientius, protoplafio ab ipfo omnium bonorum auclore Deo Opt. Max. ad vfum hberaliter attributis. Similifqiie adeo est Uni ratio, cuius inuentionem cum hbro VII. Pli- nius Arachnes Lydia piiella beneficium traderet, ignorabat nimirum eiufdem vfum Hebrais niiilto tanto ante Arachnem natam fuijfe, vt caterarum qiioque rerum, quariim tanieii inuniis ab eodeni Plinio aUjfqiie fcriptoribus prophanis modo hiiic, modo illi atlribuitiir. Vt lanificij peritia, & texendi ars ab Oiiidio Palladi, aut quod ferè periude est, à Trogo feu Iiifiino potius Athenienfibus Palladis ciiltoribus, à Plinio Aigyptijs. Sic Eullonia qua vefiimenta curantur &poliuntur ciiidam Nicia Megarenfi, Sutoria Bœthio nefcio cm, acu piâa vefies Phrygjbus, vnde Phrygiones eariim artifices, diuerfcolores Babylonijs, vndulata Caia- Cacilia qua & Tanaquil, Dalmatica pretiofifsima Dalmatis populis, vt contra EPISTOLA contra ciliciuin vilifsinia vejlis Cilicibiis à Varronc, Trago, Diodoro, eodeinqtie Plinio ad/cribuíitiir : Jola fere ferica, qua hodíe nihil viilgatius, pojîerius & in- lienta & ad nos diu parcius tranfuiijja : cuin vel Aureliani luiperatoris tempore, Vopifco auâore, hoc est, anno à generis huniaui falute CCLXXIV. fericum auro expenderetur. Vnde & inodejtifsimus Ule Princeps holoferica vcjîe fibi abjlinen- dnni putauit: donec lujliniano Principe, vt ex Procopio difciuius, hcec quoque paullatim vnlgarior, ac per hoc vilior ejje cœpit. Ab his initijs v/us vejliuui or- tus paullatim eh peruenit, vt iain cultas fui opero/o injíruuieuto laborare video- tur: quotidie noui aliquid excogitantibus ijs artificibus, quorum opera omnis _ harum rerum cupidis, & in ijs prcccipue elegantioribus famiiuis leuociuatnr. Qui fexus ciim natura ipfa ad hocJiudium, & mundiciemprouior jit, etiam vir- orum,fi veriim fateri volamus, quibus fordebaut ilLe, quce fornue propriam & peculiare bonum non arte aliqna, & vejiis gratia adiuuarent, in modefia ad- aâiis est eò defceudere, vt ornatns comptufque fui velprimam ratiouem habere!, viras hoc quafi illicio in fui amare, & admiratione retenturus. Non omnino pefsime hoc quidem, etf fnperfluè, ac fuperflitiose: fi hic illecebrcc ilLe confitif fent: fed poft quant ne jic quidem contenti proprijs couiugibus quidam, ad vici- norum vxores, aliena pudicitia fubfefj'oribus aculis male vteutes, au imam ad- ijcere cœperunt, inuentaque adeb fut, quas iunaret non tam viris fuis, quàiii vieillis formam fiiarn probare: Ilicet, in praceps veflium Ucentia hou i mores acli funt, eiienitqiie, vt niilli rei magis quàtn hiiic difciplina qiiadam opus effet, nain et fi, vt reâè ait Cyprianus de habita virginum, ornameutorum ac veftiiun infignia, & lenociuia formarum non nif prof itutis, & impiidicis fœmiuis cou- gruant, & millarum ferè pretiofior ciiltus est, quàm qiiariim pudor vilis est, co- acia faut tainen, vel potius coatla videri voliieruut etiam púdica alioqui, impii- dicanim in hoc vefium liixii morem feu errarem potius imitari, tanqnam Jim ilib. vti diâiim est, illecebris maritos retentnra: quarum fane fudiiim prima fronte venia non indigniim, grauifsimè increpat feuerifsimus cenfor Tertiillianus, his ferè verbis: Age nunc, inquid, fi ab initio rerum & Milefij ones tondereut, ó Seres arbores nerent, & Tyrij tingerent, & Phryges infiiereut, & Babylonij in- texerent, & margarita canderent, & ceraunia corufcarent : fi ipfiim quoque au- rum iatn de terra cum cupiditate prodiffet, fii iam & fpeculo tautiim meutiri H- ceret, hac Eua concupiuiffet de paradij'o expulfa, iam mortiia opinar? Ergo nee nunc appetere debet, ant noffe, fi cupit reuiuifcere, qua nec habuerat, nee none- rat, qiiando viuebat. Idea omnia ifia damnata & mortiia uiulieris impedimentn funt, qiiafi ad pompam funeris conftituta, & rurfum: Habitus famina diipliceni fpeciem circumfert, cultiim, & oruatiim. Cultum, dicimiis, quern miindiim inn- liebrem vacant, Ornatiim, quern immundum miiliebrem couiienit did. Ule in aura, & argento, & geminis, & vefiibus deputatur: Ifie in cura capilU, & cutis,' et NVNCVPATORIA. que & eariiiii púrtiiim corporis, qiue oculos irahiint. Alteri aiuhitiouis criíuen inlen- ill- diiuus, alteri projlitutioiiis : vt iaiii hiiic profpicias dci aiicilla quid ex his dif- ire, cipliucc tiue comieuiat, qua de diuerjïs iujiitutis clfearis, fcilicet huiuilitatis, ac uro cajlitatis. Iteuique alibi : Terra fcilicet gloriofior plane, quouiaiu in nialediâo- eu- rum luetalloruiu feralibus officiais pœuali opere dejolorata, uoiiieu terra iu igui que reliquit, atque exiude de tormén tis in ornamenta, de fnpplicijs in delicias, de or- ignomiuijs in honores metalli refuga mutatur, quod imi tutus videri potef cru- ea- ditifsimus theologus ex Pliuio, qui quamuis ethuicus, atque adeo atheus, luxiii nis huic iratíis: , Peuetrannls, ait, in vifcera terra, auri argeutique venas, & aris nr. ac plumbi metalla fodientes, gemmas etiam, & quofdam paruulos quarimus la- 'ir- pides, fcrobibus in profiindiiiii aclis, vifcera terra extrahimus, vt digito gefietur & gemma, qiiam petimus,■ quot mamis atteruntur vt vniis reniteat articulus? Si ad- vlli effent inferi, iani profeBo illos auaritia atque luxúria cuniculi refodiffeut. ■et, Brcuifsimis ergo, vt pergit idem Tertullianus, loculis patrimonium grande pro- ino fcrtnr. Vuo liuo decies feflertiúm inferitur. Saltas & Ínfulas teñera ceruix fert. XXV. mili; tif- Graciles aurium cutes Calendarium expeuduut, & in finifra per Jiugulos digi- íimt coro- ici- tos de faccis fiugnlis ludit. Ha funt vires ambitionis) tautarum vfurarum fub- natorum. ad- ftantiam vuo & muliebri corpufculo baiulare, quem eundcm luxum mox vt iue- iun ptiim rideus, vt pote cum aurum & gemma, qua tauti à matrouis faut, vilia & ires coutemuenda fut multis. Apud Barbaros, iuqiiit, quofdam quia veruaculum est fj'et, aurum & copiofum, aura vinelos iu ergafulis habent : & diuitijs malos oucraut 'mil lauto locupletiores, qua uto nocentiores. Aliquando re vera inuentum est, quo- on- modo & aurum non ametur. Gemmarum quoque nobilitatem vidimus Roma de CO- fafidio Parthorum & Medorum, caterorúmque geutiliumfuorum coram matrouis pu- erubefceutcm, nif quod nec ad ofen/iouem fere habeutur. Latent iu ciugulis Ub. fmaragdi, & cyliudros vagina fna foins gladius fub fini nouit: & in peronibus nie vil iones niergere de luto cupiunt. Deuique tautum gemmatum habeut, quod bis gemmatum ejfe non debet, f non comparet, ant ideo comparet, vt negleclum quo- , é' que ofeiidatnr. Proiude & vefium de coloribns honorem fern i etiam corum fer- in- uiit. Sed '& parides Tvrijs & hyacinthiuis & illis regijs velis, qua vos operofé lUi- refoluta trausfguratis, pro piclura abutiiutur. Vilior est apud illos purpura li- quant rubrica. Quis euini est vefium honor iufus, de adulterio colorum iiiiu- nec forum? Non placet deo quod non ipfe produxit : nif f non potuit purpureas tac- A carinas ones nafci inhere. Si potuit, ergo iam uoluit : quod Dens noluit, vti- nln que nou licet fugi. Non ergo natura optima faut ifa, quae a 'deo non funt, ceiii auBore naturae. Sic à diabolo eJfe intelliguntiir, inteipolatore natura. Pofremo nil- igitur iiibet Chriflanas fœmiuas hac talla ethnicis et infdelibus rclinquere, et ; /■;; ilhc pcigit, hoc luxu vlfis fuis pLicere fudeant, vos prodite medicamentis et or- lis/ namentis exfruBa apofolorum, fuñientes de fmplicitate candorem, de pudicitia ' (I rubrorem. EPISTOLA riihorem, depiâce ociilos verecundia, et fpirííus taciiuruitaie, iuferentes iii aures feruwuein del, adneâeutes ceruicibus iuguui Chrijií. Caput uiaritis fubijcite, el fatis oruatae eritis. Mauus lanis occupate, pedes doiiu fgite, et plus quiini iii aura placebunt. Vejiite vos /erica probitatis, bvfsiuo fancUtatis, purpura pudi- p¡^ ciliae. Taliterpigiueuiatae deuiu habebitis aiuatoreiu. Quae taiueu cum rigidiora forta/fe, et ad illas Jolas pertiuere videri pofsiut: quae fe Deo deuoueruut, quin m ad omites in genere referautur, dubitari uou potejl, maxime cum alibi quoquc ¡>f dicat, falutem in exhibitioue praecipuè pudicitiae conjljlere, quad cum omnes ¡l¡ templum Dei fimiis, Hiato in nos et confecrato Spiritu Sanâo, eiiis templi adi- tuns et antijles pndicilia ¡it, quae nihil imnmndum nec prophanum inferri finat, fn ne Deus Ule qui inhabitat, inquinatam fedem offenfus relinquat, fubiungens yl porro, pudicitiam hanc non ex carnis tantum in tegritate, fed cultus et órnalas ¡¡^ etiani ratione exifimari, ideoque in ethnicis fœminis verani pudicitiam non effe. gj Ouorfum tainen haec tam multa inquiet fortajfe aliquis? uimirum eo, vt ofen- -yl dam iam olim vfii receptum, vt fœminae cultui corporis fui indulgerent impen- ge fus: fc tamen, vt hodieque maxime illae probentur, quae vt in alijs omnibus, ¡¡1 hic quoque inodum fbi tenendum exifimarunt. In quibiis et fi nullam nationeiu, ¡¡y gentemve infeclor, fcitum est enim alios alijs regionibus mores, aliam certa d( jg cauj'a tantum non vitam conuenire, ita moderatore omnium rerum deo iubeiitc, d vt peculiaria quaedam gens quaelibet habeat, in quibus inquam temperatioribiis \ii et modefiiorib. familia m ducere laudatifsimas Germaniae famiinas, vcl ex hoc Ici [pero exiguo libella fails fuperque confiterit, cuius ego magnis fumptibus edi- tioneni artificioffsimis figuiis illufratam, et exornatam ciim adornajfem : exciii- piar quoddam pudicitiae, et omnium virtutum quaerendum mihi exifimaui, cui, vt olim cafifsima fœmina femelmatronarumfententiaiudicataefSulpitia, Po- terculi filia, vxor Fuluij Flacci, elecla ex centum primarijs, quae fimulachrmn Veneris ex Sibvllinis libris dedicaret, ipfe quoque, non inconucniens moribns eius incaefium aliquod, certe deae incaefiae, fignum, fed totius Furopae famii- neos habitus donarem, confecrarem. Et repperi fiuie non difiiculter, quad quae- rebam : finiiil ad te, ferenifsima regina, oculos animumque conucriir cui lubeiis mérito iampridem non dico iam à Romanis, fed à totius orbis, Furopae ceiit nofirae fœminis pudicitiae et cafiitatis principatus ita defertur, vt vno ore fñ- teantur omnes: Ifabellam Aufiriacam eam ejfe demum, ad cuius fe mores bonai et pudicae huius nojlri aeui conformare iure debeant. Quali fœnlinae uifi boi thealrum nieum facrum eJfe vellem, laudatifsimo fexui exemplum, in quad /»• hiens, bene et praeçlare vitam infiituere quead, inuidijfe videri pojfem: aiw, quamuis caftas plurinias, nullius enim laudibus delraclum volo, praeterea nofin habeat Germania, nefcio qnonwdo tamen magis nos moueant virtutes huiufmoè in illufiri et Principe perfona relucentes, vel iuxta tritum illud, quo fe fubdit fam NVNCVPATORIA. fane qiiam luhenter ad regnm fnonun quafi iinagineni effingere diâitantur. Addo ad haec quod ciini hic de Iinperatricíhus agatnr, tu Iinperatoris, neqiie aiií leiiium ConJlantinopoUíanonm, auí iiiipotentiuin Trapeïuntiorum vinhratilís Ini- peraíoris, fed facri Romaní imperij nwnarchae occnrís filla, neptis, foror : mater ""'í etiain fortafsls futura, nifi te diuinae ülae tuae rationes, quas íamdudum vnl- iierfo humano generi approhafií, à matrimonij vincnUs in pofierum nhfiínerent, et deo totam quanta, quanta es, ajfcrerent: cum agatur de reginis, tu es vníca illa et laudatifsima nou Ignohilis alicuius dl- regui, fedfupra quod nullum ejl, iuio cui nullum aequari potejl. Gal·liae regiíui, cui uulla alia quoque regina nulla alia par fecunda est. Jam de virginibus loquimiir, de fponfis, de ■11^ nuptis, de viditis, de velatis mulierihus feu deo dicatis? tu virgo, fponfa, vidua et tantum liil uon vnicae facrae leàioui, et meditationi addiâa es cuiuis or- Ifn- exemplum aetati, dini, fiatui, ad quod fe componant, et mores fuos exigant: dum taxat, quae et vitae eurfnm inojfenfum tenere hic, et pojl eius decurfum ftadium, aeterna eum deo creatore fuo, beatitudine defrui optant. Aecipe igitur, potentifsima, et fere- lis, nifsima regina, alacri animo hocparuuin non parui erga maiejlatem tuam mei, denoti Jiiidij 'III, et on is miinus: ac, cum aliae à libris ib' fibi infcriptis formam accipere foleant, tu contra, quae Genij tui felicitas eft, huic libello de te famaní llu, deo largitor, et pariter hominibufque fauentibus diu virtutum ^'iis tuarumplurimarum et ma- ximarum fruâib.■amplifsimis laetare, acvale, hoc Francoforti ad Mœnum ipfis Ka- tendis Martijs anni M.D.XXCVI. dl- nu- pj; Serenifsiniíe Maieftati tuse nw biií deuotifsimus mi- em Si°gifmundus Fe•y' rabendius ciui & erií Typographus Francofurtenfis. /"• nat hot in- Ulli, ftn loè dih a lli Imperatrix. pujíos habitus veneror, vuit u/que ferena Quos maieftatis tam bene complet bonos. Qua magni incedit germana^ & nupta tonantis: Vna hominum regnum qua tenet, vna Deûm. Regnum hominum dixi?Jailor: prima ilia dearum est. Diuifo imperio hac regnat in orbe fuo. I A ♦ M Regina Galliarum. jortemfades tani bella timebit: Veré hà cnideles in fuá dona Déos. Debuerant ora bao communis nefda legis, Qua patimur fati témpora quifque fui: Debuerant vultus bao maieftate fereni jEternum bumanos exbilarare Joues. Stamina Parcarum nimis improba, & inuida, in ipfas Paginas vobis ius quis habere dedit? 2 A* Regina Germánica. ^Egia progenies, & regí nupta marito, Sic pofitis predit fufpicienda comis. TSLec maU conueniunt talifafligiaforma Regia, regalis lucet in ore vigor. Torqui qui cingit collum fudauit Hydafpis flecóla, qui & Nili àfluminafonte bibit. Huic torqui Ganges niifit fuá muñera, & Jndus, Huic qua fub fero folefluenta rigent. Regina Hifpanica. Y^^fcua Geryonis non traxere Herculis arma: Neo tamen in vanum hacfabula ficta iocum est. Fœmina Geryonis talifpectabilis ore Mouit amatorem vt fumeret ilia T)eum, à digna ifta fuit me iudice, indice & illo, est Cuius tant illa in pectore mica salis. Tres animas propter quant rex ejfiaret Iberus, Herculis indueret quater in arma manus. 4 Princeps fœmina Germánica. ^1foret in cunctis hac ciiltus cura modesti, Qudque arat Ecus, qudque arat Hefperius: Fœmina non cenfus portaret corpore auorum, Quorum fub titulis obruta regna iacent. Di/ce hinc exigua qua mutas pafcua gemma Mille houes herhis pafcere fueta fuis: Difce pudicitiam cunctis praponere gemmis, Quaqua comta fat est, gemmea & ilia fat est. 5 B Hifpanica princeps fœmina. abs relato defeñdimus ora galero tAradijs nobis, T^hœbe molejïe, luis. Quid tamen in nojîris nimium dum perfuris oris Jmùrobiis, auerfo cardine ¡entus abes? Jllic te votispofcunt iuuenefque fenefque: Hic execrandas dum mihi femper ades. Jin tibi iucundum est inuitas vrere terras? Sipudor est, populos tranfi ad Hyperboreos. 6 B* Matrona primarla Itálica. Y^alicis hac est noti/sima veftis in oris, Cuius legitimo est fuhdita vita iugo. Terfora, per plateas, tali procedit amictu. Talifejliuos nupta aditura choros: Estquequidem Ule, neget quis enim hoc? dignifsimus o- Tarte, marit aliquem gerat aucta toro. (mni Nil in eo tamen vt, me indice, iure probari Deheat hoc comptu liberiore magis. Virgo ex illuftri Fuggerorum familia. nata vifa est comptu hoc Fuggera Diones, Conjlitit ad rafeas obfíupefacta genas. Conjlitit ad orinem donatum lamiere vento Zelotypo, & fluxas colla per alba comas. Inter & hac illi manibus cecidere remifsis Cingula, quis ipfum est vrere fueta Jouem. Qtiaefmul inuafit virgo Fuggera, iam ab illa Vrit amata homines, vrit amata Déos. Fœmina Romana primaria. manos habitus cernís quicunqueJlolatoSj TSLemirere, fióla hac quo admoneamur habet. Jnfiita longa pedesfrufira nec tendit ad imos, Matronam hac talis, vittaque firicta decet. Jldfpice vt e collo carbunculus ardeat vtque hie Splendeat Armenius iuncto adamante lapis: Sic dominas domina fas est incedere in vrbe: Jnduuia exuuias pectoris orbis habent. 9 D Princeps Fœmina Germánica. Y>Rincipe digna viro coninnx, & Principe quondam Nata patre, ac Ducihus qua celebratur auis: Princeps Teutonicis fiefœmina prodit in oris, Mores vultu ipfo tefifcata fuos. Jn quo dum comis grauitasfe ludit, vt illam, & Quam deames dignam, & quam venerere, pûtes Vtile mifeendo dulei illa temperat arte, Tétrica vti ñeque fit,fit ñeque Manda nimis. 10 D' Comes Germánica. Y^Almata est veftis, vetenim gejlamina regum, Principibufque parem me quoque turba colit. Est aiitem tituhs comitis, quia nempe maritus Jre eomes magnis regíbus vfque folet. "E^gibus atate hae etiam, nam tempore prifco, Hic foli est habitus Cafari & ipfus bonos. Sed feu Cafaribus, feu régi proximus Ule Est meus, huic rofeis vni eo compta genis. Saxonica fœmina nobilis. ^^Ohlitate mei non ignoranda parentis^ Clarior at clari nobïlitate viri, Inter Saxonicasfronte hac matrona puellas, Saxonico incedo confociat a toro. "ILon triftis nimium, nimium non blanda marito, fcatet hac vitijs, nec caret illa fuis. Inter vtrumque nitens comi at grauitate, fereno, Nubem contracta iungo pudicitia. Mifniaca matrona nobilis. ^^j\^lfniaca est pollens opibus de gente maritus, Quaque viro, hac eadem patria origo mihi Jlleforis tractat tractanda negotia, nojlra Jpfa mea fnm pro parte operofa domi. Felices thalami,felix concordia lecti, Officijs his quem mutuus ornat amor. Talibus aufpicijs qui conneniftis in vnnm, Viuite terfaujiojfœmina, virque toro. Franconica fœmina nobilis. inter Francos, fed nan de plebe, marito. Hac fe vefte illi pojfe placere putat. TSLec, nifi iudicijfallar, matrona púdica Frontis culta alio confpicienda fuit. IsLam velut alterni ludunt in vefte colores, Jnque oculis grauitas, catero in ore lepas: Sic ornant animuni virtutes plurima, & inter Prima has legitimi cura pudicatori. 14 c* Palatina matrona nobilis. Valatinifurgit quà celfa ¡eonis, âfamulis ^¿eni nobilitatur aquis: Sic equitis coniunx, equite & prognata parente, Jpfaque nunc equitum aut deindefutura parens Sic patrias exculta, inquam, fpatiatur ad vndas, Aurea ficfefto tempore templa fubit. %hene, quid exultas, glaucaque emergis ab vlual Fallar, an hac vifa cor tibifubfilijt? >■ í _ •^»K·.'?í'ॷ·'S^§í- '^·,fsè-'\(\íf " t ¿ J- -, i ^ , -^fess»"^ í » f^Xk.-m ^ ^ í í.t,í'í-!£'i^ii:ifc jíf^i -:5t í . ^"sí'í^ â''- ""V Jr- í,.mm%^·' iiM&Myyí-:V> 3ï 4^A5íís^«-'.3' .y^x "" V » '■ ,1, 1 MÊ W rL\y>y.' 3%tí' r i ■<··í!^í«ef''v;f^^^aí),f'^:j -ft^sTAa^ "'J'à^ífeïfcrl. >'J '"'^CVif f* Haffiaca matrona nobilis. recta facie incedo,fifronte pudorem Sic teftor,fit vt hac femi adoperta mïhi, Quid mirum? Ex toto tegitur Vefaleprofejfa Caflum, matronam libera vela decent. Vela pudicitiam non exclufura, venuftas Nulli vt claufa nimisfit mea, aperta nimis. Sumite ah Hafsiacis Exemplum nobile nymphis Mcitrona: hacfuerat vefle tegenda Fems, í6 Mîfnenfis virgo nobilîs. ^Irgineos comtus agnofco, Mifniae in oris Jndicit quotiens gatidia feftns Hymen. Reticiilo crinale decus cohihetur in orheni, Qîiod décorant violisflorea ferta fuis. Quorumfi memor es, virgo, hand oblita tuique, Cuiusfie proper at perbreueforma bonum, Vterisfacie, qua tam citó deficit, & iam Jam fponfus, tibi nunc qui procus inftat, erit. 17 E Saxonica virgo nobilis. No« egofiicata cupiam contendereforma, Et commercatis ire fuperba comis: MoUibus Ital·lca hacfaciem viiltumque pnella ^diuuet arte juiím complacitura pro ois. Jpfa memor quafim, qnís in regionibus orta, Sat ático ingennim hoc comere more caput. Majada corda inter nimirum nata vir ago, Prodibo infeàisprodigio/a genis? E» Franconica virgo nobilis. .Y^%afnjclnonniica ecce tibi at de nohilitatepueïïaniy cumi plena virginitate tnment. ' ^nnos ato? illud voluific nempe, papilla Cui plena dudum virginitate tument. Quafi Cidfimilisfit quaris, protinus edain: est Talis Diàynnis nota Diana iugis. Talis, fed pofitis, vejiis cumfluxerit illi Jmos vfque pedes, inJlatione comis, ^9 Patrîtia Auguftana. dícam, an fatis est pro nominefigna referre. Hac adeo quafit fcitula, & vnde domo? Sed feufigna fatis tibifunt, ex vrbe fuperba est: Alter oui Cafar nomen habere dédit. Seu magis omifsis rem vis ambagtbus edi, Augu/lana habituïn ciuis, & ora vides. Quarereparce vitra: è vult ut acitufque tacentis, Et rofeo tacite catera in ore lege. Fœmina plebeia Auguftana. \JEftitu tenui hoc tAuguJlance vrbis alumna GaudeOj pleheiam in nupta locata domum. IsLon quia non pofsim, lïbeatfi, cultihus vti Commendentforma qui mage dona mea. Sed quiafi me alijs comam exhauriré mariium Cogar, & infami handfim caritura nota, Sifolifat ago oui debeo velle placere, Sic illi videor compta^ venufla fatis. Auguftana virgo. enuo Auguftanaferox hoc ore puella est, Comtibus his, jlexis hac ralione comis. Patriciumque vftura procnm fic ducere curas Cejjatum ad pulfam gaudet, amatque chelyn. Vrere fed quid te iuuat improba, quo potes vti? More tibi hic alio conciliandus erat. Mbnuis, & dignam rerifte, quam roget? ergo, Virginitas tua ei concilianda fuit. 22 F* ,7 . -I '<ï * ííï'l ' . ^ s- í " V <-1 X X t" Sí ^ t -í" - , i' i5> >?a --g^ ' - 4 - ^ --=# I ; ■* j. ■'^ > í-^-HÍT' ât^ ->Í'-.1V: -. : •>. i- '••"■'■«{> * vi --■-C^'f '■ ■i ' ^ ^ ' "-" ■> ^ , í:.-*'Í.-·'· ■ - 'y'' ■ -5^ ; . . _ -73V->,.- r' .; - V í < s; .>,í,,vi..í:^,ri i' . «.vi.. M :^-v ' Vi í>ï. , .y Í ''; ItÉï ttttittlilM Ancilla Auguftana. tís cinâaforum peto profpeàura culina, Sicqueforo redeo rurfum onerata domum. Augufta Augufïa qua furgunt templa, puellis Gratus vbi hic noftrae conditionis honos: Pellito in nodum tortas cohïbere galero IsLonflexu errantes liberiore comas. Et tunicae extremas limbis bicoïoribus oras Signare, ac cupidum hac vrere vefte procum. 23 Y Sueuica virgo. Çy^nïbîis intortis Süeuis est cura puellis Prodire, & nudum cingereflore caput. Trempe etiam veteres crinem torfijje Sycambros, Sueuica quîs gens baud res aliena fumus. Afpice quàmfimplex veftitus, cum tamen oris Gratiafit nulliforte pudenda minus. Quitus conueniens illis operofior aequo est, Quae nuda metuuntfronte placere parum. t Auguftana templum adiens. H/. habitus templum est Augujlae adeuntis, abefto Quifque foues votis vota aliena meis. At tu cuijîudium eurae pietatis, & ardor Jn fandtumfanâae relligionis opus, Linea in articulis erret, crehroque recurrat, Jmpleat & dextram pagina facra manum. Omnia vtifacias nunquam fat digna merendó Ter folues domino vota precefque Deo, 25 G Francofurtenfis ad Mœnum patrícia. ^Vmmo vrbs cara Deo, qui te tot dotibus auxit, Vrhs, qua, qua optanturfingula, iundta tenes: Vel, tamen in reliquis est quo te, vrhs inclyta, iaàes, Tracipuum, his tantisfœmina nata bonis. Morum vbi maieftasforma dum certat, ab illa hac. Scilicet, illa & ab hac cur mage amentur habent. 26 G* • " " ..rí-;.' 'W-. mÊlÊm Ü» - "ri#-:>.;.r-í'''' •-'■ ^ • : sm... Sponfa patricia Francofurtenfis. Mœne pater, natarum est vna tuarum: fjlh non: TsLaiades veftis honore carent. , Vnde domo est igitur, vel qui genuere parentes Hanc talem, an nobis coelitus ilia venit? Mcenus ad hac, vrbs eft noftras qua maxima ad vndas. Et meo, Atlantiaci & tanta fauore Dei. Hacce vel ipfi etiam cœlo Jefe aquat alumna: ^dfpiciafque, illo péñora digna putes. 27 Sponfa plebeia Francofurtenfis. ^Lebeio iungenda virofic templa freqüento, IsLon omnes eadem res & vbique decet. Vfque tuce fortis, fapies quceeumque memento. Hoc te Francfurtifœmina nata monet. tHddit & vt pudibunda foris, operofa domifis: Exemplo &facias, quodfacis omne, fuo. Digna quidem patria hac, & tam claree vrbis honore, Quce re, quod fancit voce, manuque probet. 28 Francofurtana mulier. Francftirtance est ¡audata modejïia nupta, Ferfora velatum, templaque habere caput, ^dfpicefimplicitas quanta est in vejle, pudoris Vt multum, Galla nil leuitatis hahet. Nempe animi malle has, quám eultus laude placeré, Ornari comptu qua potiore negant. Vt tamen haud captent, animi, non laude placebunt Fantum, forma etiam cur cupiantur inest. 29 H T Francoíurtenfis ancilla. ^Ic me mandata muai inferuire culinae Francofurtenfes natam habitare Lares. Sie redeo à lanione domum,fic pifcihus emtis, Sic opus ad varios quîs mihi ciimque cïbos. Quosfimul impofui patinis iJlorum in odorem Cœnat caeli ipfo cum Joue turba fuo. Mentiri cenfes? quinfi coñum ire recufo, Jncœ nata eadem cum Joue turbafio est. 30 H* É Ancilla Francofurtenfis templum adiens. est anciUae templum aecedentis imago: Francofurtenfes^ Moenus vbi auget opes. tAdfpice vt est vidtus trijli graidtate modeflus, He/ternae reliquum vt nil leidtatis habet. Per Venerem iures eadem non te ora tueri, Tilanditiefque vbifit ilia Jerena roges: TsLimirumftidijs heri erant aptata prophanis, CongruaJunt votis nunc eadem tila fuis. Fœmina plebeia Francolurtenfis. Francfurtana estferme ilJis veftis in vrbe, Quas innxit hijlis ignis & vnda viris. Illa qnidem cenfnm non exhanflnra mariti, TSLec tamen ex omni non hene parte placens. Adde qubd est habilis, quòd idónea, & apta operant fi %es oblata petat quantnlaainque domi. Turpe est matronae praecultu diuite & anro Non operi interdum pojje adUbere manus, 32 Virgo patricia Francofurtana. ^VrgidtilasJirophio quid amas cohibere papillas? Tam bona res cunáis infpicienda fuit. Jnuida matèries qua tefortuna beauit, Multorum vota heu lintea veftis habes. Tu tamen ô faltem cara tua peàora matri l^uda, & clamabit protinus ipfefinus: Jam mea virginitas plenis est nubilis annis, O genetrix, generi cura neo vlla tibi est? 33 Norimbergenfis matrona. l^Ochatítu rncedofeJHs órnala diehus, Vrbe hac patricijfilia, nupta, minis: Qiiain trepidisfubuii/fiis aqiiis Pegnefus adorat, Noricus & circiim cuifamuJatuT ager. Die, Morne, aune aliquid de fummo vertice fuñimos Jn me quod carpas cernis ad vfquepedes? Nempe aliquid: neqtie enim poteris non carpere, quod Carpere quod pofsis Jiuidus inuenias. (nil. 34 » Patricia Norimbergenfis per vrbem itura. ^Emplis, res, locus, & ratio diuerfa monent nos Longa hac nunc tecHs palliaferre togis: Syrmate nunc folo, negledto pallij honore, Verrere humum, & latos clucere in orbe choros. TsLon mentis domina illafua est, qiue in cycladefefe Eroftituit limisper viam itur a viris: "^Bgirfum non fapit hiiic cor notos inter amicos Si qua domi chlamyde & velo adoperta fedet. k Norimbergenfis fponfa Patrícia. Yj-Audunda aniiqui cerno vejîigia moris, Confilio, Vrhs, ianinm hoc matle, beata, tuo. Morihus antiquis ftabat %gmana, notas mox Quanàt, & pejjum res eadem omnis ijt. Maâe ergo: & tu, fponfa, nono ducenda marito. Sis, quod es, antiqua fimplicitatis amans. Felix Patricio qua nata è Jîemmate natos Tatriciofimiles nupta datura viro es. 36 Norimbergenfis virgo Patricia nuptiis ornata. ^Ic fe patricijs follemne ornarepuellis, Gemmifque indnÜum cingereflore caput, ^Adfeflos qiwtiens gaudend incedere cœtus, Cim focio indixit qtios grege paâtis Hymen. TsLorimbergenfis qua fe refpublica calo Tlollit, & est populi tota in honore fui. Perquefldem, qtdcunque, tuam, num cultior vfquamj TsLum vifa hac oculis pulchrior vlla tuis? 37 K Virgo plebeia Norimbergenfis. ^7 corpus jolidum, ftíccoque & fanguine plenum, Jn pretio est, pretij non mediocris ero. Exiles, gracilesque artusfibifingat ^thenis Nata, vel in populis, ¿Aufonis ora, tuis. Teutonis ora fugit captata iuncea forma Peàora, fubduàis ipfo & ab ore cibis. Et Norimberga has qua me produxü in auras, Eorma contentam me iubet ire mea. Ancilla Norimbergenfis. ^Mperiofa ijlam credas feruire Sabina, Tantum ipfo in vidtu fedulitaiis habet. ^Braclnaqne à cubito damant mulata culinae Gandere oninijugum perpetuant inter opus. Et tamen hac etiam vincto inter pedlore, & ipfis Prodit, fi aduertas, non inhonora genis: Tales nempe olimfamulas vixijje Sabinis, Dum meruit calo tollere P^ma caput. 39 Lipfenfis matrona. P^Tergo aetatis iam 'témpora verna reliqui, Corde ex hoc nimiae cedite munditiae, Defidiafactem longa vos quaerite Nymphae, Ouarum halant primas ladea colla rojas. Jpfa operoja domi ptieros educere natos, Et natas fatagofingere voce meas. Ojfciumque, mihi genetrix quod praeflitit, illis, Jmputq: eafque eadem cura aliquando manet, 40 Lîpfenfis virgo. Y^Ipfici Germanis non vltima in vrbihus vrhs est, Virgo vUfie licitos gaudet inire choros. TsLon oblita fini illa quidem, aut oblita parentum, Vel patria, in nulla parte notanda tamen. TsLamque gemma comasfitringit, que brachia quajfiant fiArmillas auro de meliore duas : Morefit, & cenfiu poficente hunc diuite cultum, Metirifias est fie pede quenque fiuo. 41 Fœmina Argentoratenfis. P^Rgentinenfemfiefertur nuptaper vrhem Ferre gradum, cafttimfindone teàa Ecce caput. vt prona folumfpeàet, vuliuque feuero ^Njullum non dignum fe miniteiur opus. Sic decet in commune fuum adiutura maritum Qua quo duts pro fe haudferre recufat onus. Et qua gnaua domi natis operata creandis, Hosfacienda eadem, hos quafugienda docet. 42 L* Heidelbergenfis matrona. VLla potens Thœho Heidelberga, potentior aiila, Sceptra 'Palatini cui veneranda Dneis: Citiili ciiltu eontenta hoe, einihus hicfit Vfque meis fexns deterioris^ ait. Mirafides, fed enim eerta: ex quo hoc tempore dixit, (jEtates & iamfiortè abiere decent) Hac illa durat grati/sima veftis in vrbe. Cura viris quís est pojje placere fuis. 43 Spirenfis I, C.vxor. Ç^pnfulti iuris conmnx, vbi litigat ipfe Cafar: vbi hoc quantum est litigat imperium: Spirenfis, dico, confulti nupta per vrbem Sicfera, fed numquam nan comitata, gradum. Jn cuius cultufi quid mirare, mariti Debetur meritis hic quoque vejUs honos. Vefts honos, onus hoc nobis qui imponit, vt illo Etfacere, & memores dicere dignafimus. 44 Mulier Colonienfis. cet induta habitu¡acra, hocce prophanafreqüento, Agrippinenfifœmina nata folo. Sie nie templa vident ornatam, fiefora, fie ad Cognâta vifum limina gentis eo. Dent bona multa illi d I, qua, dum hac repperit vti, Confuluit noftra vefle pudicitia. Qua dum nuda patet nimium, nullo abdita velo, Dum totidem patitur, vulnera millefacit. 45 M Ancilla Colonienfis. ^Jrginïbus mos est Tejiari intaàam^grippinenjïbus ipfo crine pudicitiam. Vertíce nudato & quouis procedere, feu fint Plebeia, feu de noUliore domo. Pra reliquisfamulus fumen hoc feruure videre est, Qua nexis guudentficforu udire comis. Turn bene demirure hubitum, & tum corpore fucci Pleno ? hubet urbitrij quod coquit omne fui. 46 M* Virgo Tigurina. veréforma est, qttce vxoria dicitar: olim Jam laudata aao, ^B^mule die, tua. Forjan & Herfiliam tali nituijje pudore. Cum rapta in facrum est, prada petita toram. Ql·ii decor ingenui vultiis? quae gratia frontis? Fallada te torto crine videre putes. Maâe bonis generofa tins, madte ore, virago, hoc Fignora mox patrio multa daturaJob. 47 Bafileenfis matrona. J Tala terra dal·it cultasfine more paellas, Tlujque fatis cultas Gallia terra dabit. Germanis placet hoc, inter nimiumque parumque Quod medium, certo temperat ifa modo. Et bene: nam femper medium tenuere beati, Simplicitas nobis gratior haec tamen est. Saepe minufque adeo cura natrita probantur, Quam procul in folis arbuta nata lock, Halenfis Sueuica fœmina. mbergi Cocharis proms quà maxima adorai TSLumquam non animo templafutnra meo, Vicinis habita hoc incedit nupta Salinis, Halenfi Haknfis confociata viro. Jn qua cerujjasfi quis, fucofque requirit, FalUtur, ingenua hac taliaformaJugit. Sed caftum corpus caftafimente requirit, Ecce iliam in prima exempla pudicitia. 49 N Franconica VVirzeburgenfis fœmina. Vacunque es, millier, qua credis ad otia natum Fœmineum fexu dehüiore genus. Di/ce quid Herbipoli prognata hocfœmina corhe, Confulti coniunx fit licet illa, velit. -.1 Trempe opere afsiduofaciendo, & quod iubet vfus, Siuefons opus est,fue labore domi, Gnams exercenda etiam fua membra puellis, Otta ne vetitis pahula dent vitijs. 50 Franconica mulier plebeia. te pertafus Flora, demitte timorem, Veneris Zephyrus follicitaUt opus. Sulcisfrons fcijja, &facies excoàa diurnis Solibus, ac fpurcis pes lutulentus aquis. FLon faciíint Zephyro, nec tute parte placeré hac Jlli, fed gnauo pojje labore velis. Frifca tibi hortorum & duret modo cura, placebis Hàc, Jolito vberius & tibifurget olus. 51 Fœmina Mífnenfis nobilis in luélu. funt Mifnenfis nupta luguhria, feu vir, Seu pater est illi, cardveflenda parens. Sed non cuiufuis nupta luguhria, verùm TSLobilior quarumftemmata fignat honos. Vulgus nempe decet qua funt vulgaria, nobis Hac non eximium nil quoque parte placet. Sed cultus talis quarum est lugentium, amabò Qualem hune nubentum, quifapit, ejfe putet? sa Thuringiaca virgo. Ç^^^atta quafçrma hac, teneris quifue indidit an- Hoc hilari miftmn ctim grauitaie decus? (nis? DI ne Thuringiacis hoc concejjere ptiellis, fjln Genius faujli dona dat ifta loci? Sed feu D X quihus est orhis noftrique potejias, Seu Genius faufti dona dat ijîa loci: Ssfimc ego me, Junonis aids quotque ahftidit Argo, Quotque micant noâu lumina, habere velim. 53 Silefiaca matrona. Q ^lamenta meo non inficianda marito HacJunt, me quotiens menja aliena vocat, Témpora pellitus munit de more galerus, Tallia Junt longis mollia & ipja pilis. Vnde domo, & cuius quarisJim nam ordinis? oris, Si nejcis, ortam me aio SUeJiacis. Tlebeijque viri non pœnitet, aut pudet: hicJit Sic mihi dum, hand magnis regihus inuideo. 54 O* Sponfa Silefiaca. Q Vonfa Sikfiacis ornatu hoc dicitur oris O / r ' ■ r Jre, òílejiaci nuptajuHira vin. Telhtiim cuius quid demiraris amiclum, Et fparfasfluxu liheriore comas? Quid diadema duplex, feu purae infgne coronae est, Qucc purae est merces pura pudicitiae? Qua tibiJunt vifu noua, eiuaeque incognita, terra Sunt ipfis pueris nota Silefiaca. 55 Auftriaca matrona. \Jr meus ipfe fuá mihi viàmn indujîrius arte, Vir mihi veftitum est quemque videre, parai. Cm meus vt mérito de me refpondeat ardor. Sum perraraforis, officiofa domi. fjltque affixa colo, donijque operofa Mineruae, Jn commune illum quod pote & ipfa iuuo. Vulgus ait, dextramfi laeua, & dextera laeuam, Eluat, vtramuis forde carere manum. Matrona Sueca nobilis. ^Ngemiivt vtiUtis, fie est matrona pudoris Jngenui & quondam hacfimplicitatis amans. Vtque puto Latíafie ineejfere puella, Sed reñí donee cura eo in orbefuit. TsLilfuper in eultu est, & quod mirere, fiiperfit Cum nil, nil decori, & pajfa deejfe fio est. TSLata at auis elaris, claro coniunâa marito, Suècia vbi incerto timditur icta mari. 57 p Lubecenfis matrona. patria est: ïbifie ornata per vrheni Jncedo reâis niipta fuperciJijs. Matronam decet hoc nnlliiis confcia prohri Qua foci'jferuat iiira verenda tori. \ ■ Qiiceque ahfente viro est eadem, prrefente viroque: I TsLec fcit cjnid I nntiift digitifque Fehceni loqni. nimiiini tali hac vxore maritmn, ] TsLon oneri est illi hac, fed mage prafdio. 58 p* Dantifcana ^N^ofa est ilia opihus, celebri notifsima fama est, fponfa. Qua domiis hac Vhœhi, qua domus ilia patet. Hac ergo in tali, tali, deducitur vrbe, Cultu, legitimi iura initura tori. Sugerida pro parte fua ctd dum Jludet vni hác: Crede, viro hoc non est nubere, fed patria. 59 Ancilla Dantifcana. mirum ancillisfi qui incaluiffe feruntur, Sapc etiam ancilla cur cupiantur hahent. T^es nudus tunicis conteào plus mouet, & plus Cerca nonfalfis hrachia aperta bonis. Dcinde an non vultus quoque habet quo iure putetur Talis non rigidopojjeplacere viro? Eia habet, at per nos operetur pura culina hac, Eelidafamulus pedtora vexet amor. 60 Duds Veneti vxor. Q '^a fah, at magis apta folo, Venus aiirea talis fjlnchifae incefsit conaihitiira fuo. Jnimb adeo Anchifes, Hbeatfi verafateri, Ouàni Veneri, hue mallet compofiiijje latus. Zeiixis, Apelle/que hà numero our morttii abijtis fjld plures? vejtro haec digna colore fini. Dnx Venete omifsis propera ad tua gaudia cur is, Semideum haec potis est tefacere vna Deum. 6i Q Veneta Patricia. P^Dfpíce patricia eximiam de ftirpe piieUam, Vfurpajje tiio & himine crede Deani. Dico patricia miptani deftirpe pueïïam, Hadriacis Veneti qua dominantiir aquis. ^dfpice vt incedat Joue digna per omnia coniiinx, fjldjpice vt incedat vel Joue digna foror. Saturno nate, hoc defcendere tempore olympo Fas erat, haec tanti delniit ejje tihi. 62 Q * Veneta fponfa Patrícia. ^Vadne hand aliter viiltnm deieâa modefliim Deduàa est magni nupta futura viri. jila fed aufpicijs, fata vt docuere, finiftris, HaeCy quod fperaro est per rata vota, bonis. Die inihi dicy orte in peregrinis gentibus hofpeSy Cuifint vifa fob plurmiay plura foloy Vidifine aliquidy mage quod iuuet vfque videre? dSLon vt vifa oeulisfit Venus ipfa tuts. 63 Virgo Patricia Veneta. n ego mutandis adeam te mereihtis vmquam ^gina Hadriacis quae dominaris aqtiis: Mutandis adeat te mercibus alter, in ojtro Quern iuuet è gemma ducere vina fua: Dumficfit, valeant cum gemma & mercibus oftrum, tAltera cur te adeam, vrbs inclyta, caujja mihi Caujjaprobanda quidem,fed quam,fifoire laboras, (est. Hacfacie infpedla ex tempore fcire potes. 64 Patrícia Veneta habitu aeftiuali. tus vU inualuit, Thœhiqueflagrantia terras Excoquit, & calido est poJ]e natare mari: Turn Veneta hoc gaudet veftitufœniina, per queni ^luram defieiens fperet habere [mus. Et quia feepe opiis estfacto calido acre vento: Apta operi huic fumit plumea texta manus. Jte mea comités eingamus témpora fertis : Eaftanas halent pedtora aperta rofas. 65 R Veneta matrona. ^felix, tres qiiam dl non de plebe iiientnr, Qiiam Venus & Tethys Mereiirmfqiiefonent. Equibus hic lucro adfpirat, gnauoque labori, SucceJJus deft nefuus vnus agit: Jjia vhro fœtas externa merce carinas tAd te, vt non cupiant, car f' pere cogit iter: ]lla dat hac multasforma praflante pueïïas: Quidplura? omne optat quod rcliqua vna tenes. 66 R* Veneta plebeia. velo vtor, turgentes mida papillas T^lebeia in Venetos mipta pneïïa ¡ares. Fiifca tegànt alia fiia péñora, candida qua funt, Speàari vt noftra hac, ¡ibera vejlis amant. De reüquo in morem Afroruni iuuat ireforatis Auribus in coïïo & plurima bacca nitet. Jnunc patritijs qui cultus quare pueUis, Tkbeio ornatur fic vbi iunàa viro. 67 Romana noua nupta. ^Xplicat vt cunàas volucris Junonia pennas, Mille Mrgi auratis túrgida hminibus: Ciim cupit ínter aues auhm regina vocari, Mut domina veàrix dum parat ire fuá: Talis ego incedo nuperJociata iugali: TSLupta toro, è thalamoprogrediorque meo: Veríim vUlentus abest, cuitani bonapedtora compfi hac, Si fapit his properet bafiaferre genis, 68 Virgo Romana. JLw talis eratj cum margine Tybridis olim '^ellorum virgo est corpore pajja Deum, T(pmanam agnof00faciem grauitate ferena Comem, qualis & in virgine vultus erat. Fortior ipfa fuo fexu quce inde amne natato Hetrufci abfoluit prcelia lenta Ducis. Fallar an ingenium & talis tibi, dodte Troperti, Jngeniimque tibi, culte Tibulle, dabat? 69 § Romana foemina proftratae pudicitiae. QAM habitu hoc poteram, ciini namfim cafla, videri, TSLi noiam impingat confcia ^ina notam. Lingua proterua petip mens pofcit lubrica, corpus Cuiuis nodte patet, luce pateique meum. "Bafia confertis apte injertare ¡abellis, Jllicïbufque virosfrangere ¡uminibus, dPoJJe meum est, ignem hune horrens accende, cakfces Plus fatis, hoc nulli ianua noftra negat. 70 s Neapolitana matrona. n maU Grata ijlis vrhs prima ab origine gaudet CuJtihus, hasfiquidem mine etiam Hellas amat. T^am qiiod velaturfades per jlrata viarum. ifiida domi domino qua patet vfque fiio: Jndicium foli est me defendre marito, ^rbitrium cuius cur alienus agat? Vidit te proles, Lucretia cafta, Superbi, Tequefimul vidit perdidit, & perijt. 71 Virgo Neapolîtana nobilis. Y^Arthenope quondam, noua nunc vrhs dida Camœ- Qua non Varna/si funt tuga grata niagis: (nis Virgínea vrhs, inqiiani,ftîidijs noti/sima T^hœhi, Vera Heliconiadum, digna Marone domus: Me qualem cernis dias has virginem in auras Edidit, & compili hoc pojje placere putat. TsLefcio quam placeam externis, necfcire laboro. Hoc fcio me ciui pojJe placere meo. 72 Florentina matrona. me. Florentinus fe, coniuge iure heatmn Cenfet, habent mores, quad decet omne mei. Forma Jlata est, qualemque vocant vxoriam, in ore Miftus habet grata cum grauitate lepos. Fedora nuda patent, foli at tangenda marito. Ex efto alterius dextra proterua procul. Talis credenda est Lucretia fcíhcet ohm Jn Collatini bafia ijjfe fui. Virgo Florentina. florensflores F¡orentia,flos etiam ipfa Et verUS quot funt vrbium ocellus, hobet. Carpere qualesfifasfit mihi in hortulo amorum, Quem Venus ipfa fuis fape rigauit aquis: TsLon ego vel Cafar, vel luppiter ejfe laborem, lura licet populis Ule det, ifte polis. Sed dicam regum maieflas cede, Deûmque, Viae regem facere, hac est potis vna Deum. 74 T» Mediolanenfis nobilis matrona. vultii moresfifas est colligere, hac est Os ocidos, animtim,fioemina digna Dec. Frons matejïatis fiíc torua vt tètrica nan fit, Cur metuatiir habet, cur & ametur habet. Gejïus nou aJiud quàm fipirans grandia, mentis Dat tejlem, vt qua niï quad triuiale petat. Sed quales rear hac vultus in gente virorum, Fçetnina vbi hos animós, hos habitufique gerit? 75 Virgo nobilis Mediolanenfis. yo. quibus externas volupe est gratüque per vrbes Errare, & vitam viuere in exfilio, Vos, terras alio mutantes foie calentes Eotarunt Tsíjili quos orientis aqua: Dicite, idem vt cunáis ego dicam millihus, orbe hoc Quot funt, orbe immo quotque alio, atque alio. Vidijlifne aliquam quacumque in gente puellam, Hac cui non ipfa certet & effigie ? 76 Ferrarienfis nobilis matrona. trahit vtfernim magnes, Ferraria fic quam Dat, dura emoïlit corda adamante magis. Crine viras aurante ligat, qua rumpere vincla TsLon patis est quifquam, nan patis ipfe velit. Emicat ex aculis fulgor, ceufulmine taàa. Qua iutienum attanita it nefeia turba fui. "bCec fatis his pallere bonis, qua gratia maiar Sitforma, hunc cultus talis honore iuuat. 77 U Mantuana nobilis fœmina. Ç\Fid primum, quid poftremumfas dicere? talis Jncefsit, faluo at Laodamia viro. Quid tamen his opus est, quas geftas, bella catenis ? Crede, alitid coniunx quo teneatur habet. Certantes aiiro, & pofiti inulta arte capilli, ^ISLodata & tendunt retia mille coma. Quis laqueis non Ule velit, non pofsit ab ipfo Exolui, folito foluere cundta Deo. 78 U* Veronenfis fœmina. taceam clamant capitis geflamina quafm, & Vnde domo, in vultu catera & ore lege. Ore, ipfi quofim non adfpernanda tonanti. Si confueto homines nunc quoque more petat. Ad fpeculum talis prodibat comta capillos, Comta genas, niueos femi adaperta finus Julia non tunc cum patri placitura veniret: Iret at Agrippae cum placitura fuo. 79 Patauina nobilis matrona. modofas petere est,fi non est, àiua, mokftum, Qua nolis cœli ex parte benigna venis? Tramite quo ad terras magno defcendis olympo? f^n quo & ad Anchifen Cypria fueta fuum? Sie, ô, fie eertè est, Vatau Ifed mœnia cur nam. Curplacita ante alias funt tibi, Diua, domos? Haee ego: cum motis leuiter vifa ifta labellis Dicere, Juno meum hic quaero reliâa Jouem, ?p Placentina fœmina. Yjingua in mellefitaJunt harum, dulce venenum, Et fuauem fapiens effuge amaritiem. ^Ah quotiens dices, hicfi te ceperit hamus, Hei míhi libertas vitdqueprifina vhi es? Necjtiaquam at dices, captus mage & impenetrabis Vltrò te in pofitas retia rara plagas. Orabis multis onerari & colla catenis, Eluraque, cùin tuleris plurima, ferre voles. 8i V Vicentina nobilis matrona. ] Ç^Irce aliqua, jEëta aut prognata potentib. herhis fjlttineant tepidos in fui amore viros: Gramina virtutes mihiJunt, mihi gramina mores, Laufque illïbata pura pudicitia. Quís ego non metuam ne non retiñere maritum Eualeam,fi iJlum luno vel ipfa petat. Fors dices,Jïulta est nimia hacjiducia,fcin qui? TSLulla probata viri de probitate timet. 3? V* Senenfis matrona. Vid te nympha colis? quid comptas peâine crines Fingis acu? in certa quidftatione locas? Denique quid tunica vejîitam incedere Coa Te iuuat, & longa cyclade verrere hmum? Crede mihi quamuis pelluceat illa, nec objiet Midtum, quin veris confpiciare bonis. IsLuda tamen pofitaque potes plus vefte placere: Quid, formofa, rubes? non mih, dico viro, 83 Virgo Bononienfis. ^1 tihi mandata est pingenda cura puella, Quaforma ante aliasfit honitate fuá. Jtalicam hanc Nympham fpirantem credefiguram, Exemplumque tibí hinc, non aliunde pete. Jn primifque oculos, pidtor, defixus adora, Dulcia amara ex quis fpicula torquet amor. T^ojfe negas contra hac defigere lumina lumen? TsLempe etiam àfi£to hoc vrier igne times. Matrona Bonònienfis. n eadem atati aims funt congrua: vergens Jn fenium huno habitum conuenienter habei. Bella, venufta, procax, tame vt memor vfque pudoris, Gaudebam à populo pratereunte cani. Et dígito oftendi, attonitus cmn diceret, hac est Quafacit in duro memori amore procus. Laude plácete ifta iuuenes nunc, illa fuere. Éheu quàm rarum, quàm breueforma bonum es? 85 Hifpanica matrona. vhi tergemini laudantur pajona regis TSLupta cothurnatos gaudet habere pedes. Gaudet & hoc habitu, Galla at qui indice nonfit Gontendi dignns, Gallica palla tibi. Dicet idem ^nfónice qnacnmqne ex vrbe, Britanno Dicet idem, & nojtro nata paella folo. Deniqne dicet idem Germana, & qnidqnid vbiqne Nympharnm est, ipfific tamen Ule placet. 86 X* Fœmina nobilis Anglicana fine Britannica. Y^Raxiteles Venere, vt nata est, enm pmgere vellet, Mifit ei pulehras Gracia tota fuas. De quihus eximias pofita fed vejte paellas Exempla ad clarnm ftare coegit opus. TsLec maJè, vejîitam Venere at nuncfi quis aniahit Traxiteles reàa ducerepojje mana: j Matrona artificiJïudio exprimât ora Eritanna, Cernere qua est, voti & crédité vidtor erit. 87 Matrona Anglicà Londinenfis. E5/ orhis nojîro diuifus qui mari ah orbe Trada diu Tiâis Saxonibufquefuit: TSLomine nunc vno at diâi gens tota '^ritanni, Hac vbipatricia itfœm-ina vede domus. \ ^mbulaty hoc ipfos gaudet inire choros. ; Et non immeritò: quid enim non diuite dignum est Cenfu in eo, & rofeis, quis micat illa, genis? 88 Galilea matrona nobilis. %edite Troiana Galli, vosftirpe creates, Jbat & ad Vhrygum fie Simoenta Venus. Quifquis es infacili, hanc qui duxifti cerefiguram, Culta vbinam est oculis Cypria vifa tuisl l{es operofafuit, fateor, nudam editam abvndis fingere, negleâis colla per vda comis: %es operofa mage at comtamfie pingere, qualis Velpatrem ex ipfo deuocet illa polo. 89 Y Galilea virgo nobilis. Ytf·· ■ V ffi I i J;"Ï% ^"f^1J fK \Sl:â^ """ - g ■Jk ■■■ - - :A'^;íí;:.- ;■. -- ■ .. : .r. ; : . ■' . í- 'í'^'ïv?Ç'.^»c·í· ■ ^ .-^. ?'*'^ t -* W '' ^-^.Jj, ^ v^ "* ^ ^ . V \ fer. 1^ 't^ " ^ 5 -ñ^ ■3^ ^P· -■ ^"^ysï :;a~:^?' X " rf' Í- , '3"' ^^4 ' u ' " • ' ' ' " 1M»Í® --■r./;-,4:4v>/i>^víA.rv.¿. ;rr;&..-"X:^.:.vA;4<^.°5à.a"^^ °^a Begulna. ^Eftales olim faeris per liiftra peraàis TEs iria, fe poterant confoeiare viris, Namque decern primos difcehant rite per annas, Qua facerent annis facra quoque inde decern. Qua refiant per lufira duo fiata fefia docebanf, Etiarn legitimifas erat efte tori. Nuhere nos quouis momento, qualibef hora Eojfmpus, & legum libera turba fumus. ii8 f* Laica ordinis S. Catharinae. '\JJrginitas illa fa mihi est,jjmt virgine mores Digni: coniieniens moribus estqne pudor. Difsideaíque adeo ne veftis morihiis, alba est Ipfa quoqíie, & niueafimpUcitate placet. TsLimiruin intadtis aptiis color Ule piielhs: Qiiis vacuo volupe est vfque í acere toro. Dum te fponfo olim potiamury Chrijle, petito, Cuius non mérito est, iureque vilis amor. 119 Ordo mulierum pœnitentium. Y^Œnitet ôfi quid miferis modo creditur, ipfum vt Velatum hoc clamat qua licet v/que caput. T^œnitet ante aâcc quocunque in crimine vitce^ Vita iamque iuuat nos meliorefruí TSLec quia vejiitus quauis est candidus, & nos Integra pura virginitate fumus: Sed notat hic habitus mundatas criminé ah omni Olim iam meritis nosfore Chrifle tuis. \2q Clarae virginis ordo. arafui exemplum, Francifco edoâa inagifi, Qíii Francifcanis tura facrata dedit: Hoc hahitii incedendi illis, quccciinque pero/a MecuiUy qiuc in precio caraqne inundus hahef. ^rderent vnifemper feruire tonanti Huic cuperent noâu huic pojjc vacare die, Hd mifera^ qtue non exeniplo fpernere noftro Audetis vanas qiias hahet orbis opes. 121 g Canónica facerdos. ^Acris hoc hahitii inccdit denota facerdos, Firgmeas- tenero ciii nitet ore pudor: Coinpofitam menteui niiniruin exornat aunchis Coinpofitíis, pofitíC & non fine lege comee. Longa pueJlares nec dedecet instit agrejfus, Ojuc niiieo carft veJlere texta rogas? Siniplicitatem animi demonstrat lahe carentis, Et cafec pandit dona pudicitue. 122 g* CORRIGENDA. P. yo verfu y : accede pro accende. P. 81 verfu 8 : ferre voles pro ferre velis. i MON ACH II & LI PSI AE IMPENSIS GEORGII HIRTH. M. D. CGC. LXXX. Princeps Fœmina Germánica. ^Rincipe digna viro coninnx, & Principe qnondam Natapatre, ac Ducibus qua celebratur aids: 'Princeps Teutonicis fiefœmina prodit in oriSj Mores vultu ipfo teflifcata fuos.